PrawoPrawo rodzinneRozwody

Rozwód z orzeczeniem o winie

Wielu z Was przed podjęciem formalnie decyzji o rozwodzie zastanawia się jak ma on wyglądać?

Mam tu przede wszystkim na myśli kwestie ustalenia, czy rozwód, o który będziecie się starać będzie zmierzała do ustalenia winy w rozkładzie małżeństwa drugiego małżonka, czy też będziecie wnioskować o zaniechanie orzekania w tym zakresie.

Rzeczywiście jest to jedna z najważniejszych decyzji jakie stoją przed osobą noszącą się z zamiarem rozwiązania małżeństwa. Jedna z najważniejszych dlatego, że to od niej zależą:

  • jakie będą skutki wyroku rozwodowego;
  • jak długo trwało będzie postępowanie o rozwód.

O tym jednak jakie skutki wywołuje wyrok rozwodowy z orzekaniem o winie i jak długo taki proces trwa, będzie w innym wpisie.

Tu postaram się wskazać w jakich okolicznościach można rozważać złożenie pozwu o rozwód z orzeczeniem winy drugiego małżonka.

Przejdźmy zatem do rzeczy.

Poniżej przedstawię, kilka praktycznych uwag, które myślę, że będą pomocne osobie, która zmaga się z podjęciem decyzji, polegającej na wyborze formy rozwiązania małżeństwa.

Wina rozkładu pożycia

Pamiętać trzeba, że „Orzekając rozwód sąd orzeka także, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia.” Jest to główna zasada wynikająca z art. 57 kodeksu rodzinnego.

Jednakże na zgodne żądanie małżonków sąd zaniecha orzekania o winie. W tym wypadku następują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy.

Co może w takim razie być podstawą do ustalenia winy drugiego małżonka i jak to sąd ocenia?

Odpowiedź na to pytanie znajdziemy u źródła, tj. w orzecznictwie sądowym.

W zakresie tzw. przesłanki zawinienia w rozkładzie pożycia małżeńskiego nie mieszczą się wszelkie negatywne zachowania małżonków w czasie funkcjonowania ich związku, ale tylko te, które małżonkowie odczuwali jako destrukcyjne dla ich związku. (wyr. SA w Szczecinie z 19.7.2018 r., I ACa 907/17).

Dodatkowo, orzekając w przedmiocie winy, sąd powinien ustalić, czy występuje sprzeczność zachowania się albo postępowania małżonka z normami prawnymi lub zasadami współżycia, określającymi obowiązki małżonków, a sprzeczności tej towarzyszy umyślność lub niedbalstwo tegoż małżonka. (wyr. SA w Katowicach z 12.3.2010 r., I ACa 35/10).

Szczególny charakter stosunków małżeńskich i potrzeby założonej rodziny wymagają od małżonków utrzymania ścisłej więzi uczuciowej, wspólnego pożycia, wzajemnej pomocy, wierności współdziałania dla dobra rodziny i rozstrzygania wspólnie o jej istotnych sprawach. Sprzeczność postępowania z tymi normami daje podstawę do przypisania małżonkowi winy rozkładu pożycia. (SA w Rzeszowie w wyr. z 31.3.1994 r. (I ACr 52/94,)

Ponadto między takim zachowaniem się lub postępowaniem małżonka a powstałym rozkładem pożycia małżeńskiego musi istnieć związek przyczynowy. Nie każde naruszenie obowiązków małżeńskich stanowić będzie o winie danego małżonka, lecz tylko te, które miało wpływ na spowodowanie (bądź utrwalenie) rozkładu pożycia małżeńskiego. (wyr. SA w Katowicach z 12.3.2010 r., I ACa 35/10).

Gdy wina małżonka w rozkładzie pożycia jest następstwem naruszenia przez niego obowiązków wynikających z przepisów prawa rodzinnego recypujących akceptowane powszechnie zasady moralne, to jej uznanie nie wymaga nadto oceny, że takie jego postępowanie jest naganne moralnie. (wyr SN. z 29.6.2000 r. (V CKN 323/00,).

Zasady współżycia społecznego stawiają zachowaniu małżonków wobec siebie nawzajem i wobec rodziny drugiego małżonka większe wymagania, niż postępowaniu ludzi względem siebie obcych. Dopóki małżeństwo trwa, obowiązuje małżonków wzajemny szacunek i wzajemna pomoc. Zachowanie, które w stosunkach między obcymi ludźmi nie byłoby uznawane za naganne, może być między małżonkami uznane za szkodliwe z punktu widzenia trwałości małżeństwa. SN z 25.8.1982 r. (III CRN 182/82)

Podstawowe przykłady winy rozkładu pożycia

Bez wątpienia głównymi przyczynami rozkładu pożycia w zakresie winy, są:

  • zdrada,
  • alkoholizm i uleganie innym nałogom,
  • opuszczenie małżonka,
  • przemoc domowa,
  • nieprzyczynianie się do zaspokajania potrzeb rodziny,
  • brak współdziałania w prowadzeniu domu i wychowaniu dzieci,
  • lekkomyślny tryb życia, nielojalność,
  • kłótliwość, wyjazd do pracy za granicę,
  • naganny stosunek do członków rodziny współmałżonka.

Podkreślam w tym miejscu, że powyższego wyliczenia nie należy traktować jako katalog zamkniętego. Są to jedynie przykłady, z którymi najczęściej spotykamy się w sprawach o rozwód, sytuacji stanowiących podstawę do orzeczenia o winie może być znacznie więcej.

Dla zobrazowania powyższych przykładów poniżej posłużę się tezami z wybranych orzeczeń sądów, które zapadły w podobnych stanach faktycznych. 

Czytaj dalej na blogu: Rozwody Kraków

Tagi
Kobieta w Krakowie - Portal dla kobiet

Piotr Woś

Radca Prawny/Mediator Sądowy - Prowadzę bardzo dużą ilość spraw z zakresu szeroko pojętego prawa rodzinnego. Najwięcej spośród nich oczywiście dotyczy spraw rozwodowych, choć równie spora grupa zleceń dotyczy spraw o ustalenie kontaktów, alimenty, czy też ograniczenie bądź pozbawienie władzy rodzicielskiej.

Najnowsze artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Zajrzyj również tutaj
Close
Back to top button
Close