18 sierpnia 1946 roku… Żołnierze 6. Kompanii Zgrupowania Partyzanckiego „Błyskawica” uwalniają z krakowskiego więzienia św. Michała 62 osoby,
w większości więźniów politycznych. Nie pada ani jeden wystrzał, a operacja przechodzi do historii jako jedna z najbardziej spektakularnych akcji konspiracyjnych w powojennej Polsce. Dziś w rocznicę tamtych wydarzeń odbyły się uroczystości upamiętniające żołnierzy podziemia niepodległościowego. Wziął w nich udział II wicewojewoda małopolski Ryszard Pagacz.
– Rozbicie więzienia świętego Michała stało się doniosłym wyrazem sprzeciwu wobec sowieckiego okupanta i komunistycznego aparatu represji. Dowiodło siły niepodległościowego podziemia i umocniło przekonanie o słuszności walki o niezależność państwa polskiego. Oddając hołd wszystkim tym, którym przyświecało takie przekonanie, chcemy dziś, w tym miejscu tak mocno naznaczonym historią, uczyć się tej determinacji w naszej wspólnej trosce
o utrwalanie wolności Ojczyzny – mówił II wicewojewoda małopolski Ryszard Pagacz podczas uroczystości.
Uroczystości odbyły się przy budynku mieszczącym dziś krakowskie Muzeum Archeologiczne. To właśnie tam od czasów zaboru austriackiego funkcjonowało więzienie zwane więzieniem św. Michała. Podczas II wojny światowej służyło hitlerowcom, po wojnie przejęli je komuniści, przetrzymując tam polskich patriotów – żołnierzy Armii Krajowej i Narodowych Sił Zbrojnych.
Rozbicie więzienia św. Michała zostało przez żołnierzy 6. Kompanii Zgrupowania Partyzanckiego „Błyskawica” dokładnie przygotowane. Wyjechali z bazy w Podgórzu zdobyczną ciężarówką i wkroczyli do więzienia dzięki sfałszowanym dokumentom. Tam czekali już uzbrojeni więźniowie przygotowani przez współpracujących
z podziemiem strażników. Ciężarówka z 30 uwolnionymi osobami przejechała pod oknami Urzędu Bezpieczeństwa przy pl. Inwalidów i oddaliła się w kierunku Miechowa.
Organizatorami uroczystości upamiętniającej akcję byli: Wojewoda Małopolski, Muzeum Archeologiczne w Krakowie, IPN – Oddział w Krakowie oraz Stowarzyszenie Odra-Niemen – Oddział Małopolski.
Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie
